Guarana, ook wel bekend onder de wetenschappelijke naam Paullinia Cupana, is een klimplant die van nature voorkomt in het Amazonegebied van Zuid-Amerika. Deze plant is vooral beroemd vanwege haar zaden, die een rijke bron van cafeïne zijn. Guarana-extract wordt veel gebruikt in energiedrankjes en voedingssupplementen vanwege de krachtige stimulerende eigenschappen.
Wat is guarana extract?
Guarana-extract wordt voornamelijk geproduceerd uit de zaden van de guaranaplant. Deze zaden bevatten tot wel twee keer zoveel cafeïne als koffiebonen, waardoor het een zeer krachtige natuurlijke stimulans is. Naast cafeïne bevat guarana ook andere bioactieve stoffen zoals theobromine, tannines, saponinen en catechinen. Deze stoffen dragen bij aan een breed scala aan gezondheidsvoordelen.
Cafeïnegehalte en effecten op het lichaam
Het hoge cafeïnegehalte in guarana zorgt voor een verhoogde alertheid en kan helpen bij het verminderen van vermoeidheid. De cafeïne werkt door het centrale zenuwstelsel te stimuleren, wat leidt tot een verhoogde concentratie en een tijdelijk gevoel van energie. Daarnaast kunnen de tannines in guarana een antioxidatieve werking hebben, wat helpt bij het bestrijden van vrije radicalen in het lichaam en mogelijk bijdraagt aan de preventie van bepaalde ziekten.
Bron: Kennedy, D. O., Haskell, C. F., Wesnes, K. A., & Scholey, A. B. (2004). Improved cognitive performance in human volunteers following administration of guarana (Paullinia cupana) extract: comparison and interaction with Panax ginseng. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 79(3), 401-411. Link naar bron
Voordelen van guarana extract
Guarana-extract wordt geassocieerd met verschillende gezondheidsvoordelen, vooral vanwege zijn hoge cafeïnegehalte en de aanwezigheid van andere bioactieve verbindingen.
Verhoogde energie en fysieke prestaties
Een van de belangrijkste redenen waarom mensen guarana-extract gebruiken, is het vermogen om energie te verhogen. De cafeïne in guarana werkt als een krachtige stimulant die niet alleen de alertheid verhoogt, maar ook fysieke prestaties kan verbeteren. Dit maakt het een populaire keuze onder atleten en mensen die hun uithoudingsvermogen willen vergroten.
Bron: Glade, M. J. (2010). Caffeine—Not just a stimulant. Nutrition, 26(10), 932-938. Link naar bron
Verbeterde cognitieve functie
Studies suggereren dat guarana-extract de cognitieve functies kan verbeteren. In een dubbelblind onderzoek werd aangetoond dat deelnemers die guarana consumeerden een verbeterde geheugenprestatie en verhoogde alertheid vertoonden. Deze effecten zijn waarschijnlijk te danken aan de stimulerende werking van cafeïne in combinatie met andere verbindingen in de plant.
Bron: Haskell, C. F., Kennedy, D. O., Wesnes, K. A., Milne, A. L., & Scholey, A. B. (2007). A double-blind, placebo-controlled, multi-dose evaluation of the acute behavioural effects of guaraná in humans. Journal of Psychopharmacology, 21(1), 65-70.
Mogelijk gewichtsverlies
Guarana-extract kan ook een rol spelen bij gewichtsverlies. De cafeïne in guarana verhoogt het metabolisme, wat betekent dat het lichaam meer calorieën verbrandt, zelfs in rusttoestand. Dit proces, bekend als thermogenese, helpt bij het afbreken van vetcellen en kan zo bijdragen aan gewichtsverlies. Daarnaast kan guarana de eetlust onderdrukken, wat helpt bij het verminderen van de totale calorie-inname.
Bron: Boozer, C. N., Nasser, J. A., Heymsfield, S. B., Wang, V., Chen, G., & Solomon, J. L. (2001). An herbal supplement containing Ma Huang-Guarana for weight loss: a randomized, double-blind trial. International Journal of Obesity & Related Metabolic Disorders, 25(3). Link naar bron
Gebruik van guarana extract
Guarana-extract is verkrijgbaar in verschillende vormen, waaronder capsules, poeders en vloeibare extracten. De wijze van gebruik en de dosering kunnen sterk variëren afhankelijk van het product en de individuele behoeften van de gebruiker. Over het algemeen wordt geadviseerd niet meer dan 3 gram guarana per dag te consumeren, aangezien een hogere inname kan leiden tot ongewenste bijwerkingen zoals slapeloosheid, nervositeit en verhoogde hartslag.
Aanbevolen dosering en advies
Voor de meeste mensen is een dagelijkse inname van 50 tot 200 milligram cafeïne uit guarana voldoende om de gewenste effecten te bereiken zonder bijwerkingen te ervaren. Het is belangrijk om de aanbevolen doseringen op het productlabel te volgen en te overleggen met een zorgverlener voordat u met een nieuw supplement begint, vooral als u gevoelig bent voor cafeïne of onderliggende gezondheidsproblemen hebt.
Daarnaast is het belangrijk om guarana-extract niet te combineren met andere bronnen van cafeïne, zoals koffie of energiedrankjes, om het risico op een overdosis cafeïne te vermijden. Overmatige cafeïne-inname kan leiden tot bijwerkingen zoals hartkloppingen, angstgevoelens en maagklachten.
Bron: Institute of Medicine (US) Committee on Military Nutrition Research (2001). Caffeine for the Sustainment of Mental Task Performance: Formulations for Military Operations. National Academies Press (US). Link naar bron
Bijwerkingen en voorzorgsmaatregelen
Hoewel guarana-extract in het algemeen als veilig wordt beschouwd wanneer het in gematigde hoeveelheden wordt geconsumeerd, kan het bij sommige mensen bijwerkingen veroorzaken, vooral vanwege het hoge cafeïnegehalte. De meest voorkomende bijwerkingen zijn nervositeit, rusteloosheid, slapeloosheid, maagklachten, en een verhoogde hartslag. Mensen die gevoelig zijn voor cafeïne moeten extra voorzichtig zijn met het gebruik van guarana-extract en kunnen overwegen om lagere doses te gebruiken of het gebruik helemaal te vermijden.
Risicogroepen en contra-indicaties
Guarana-extract kan risico’s inhouden voor bepaalde bevolkingsgroepen. Zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, en mensen met hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk of psychische aandoeningen zoals angststoornissen, moeten voorzichtig zijn met het gebruik van guarana. De veiligheid van guarana-extract bij deze groepen is niet uitgebreid onderzocht, en het is raadzaam om medisch advies in te winnen voordat u met het supplement begint.
Daarnaast kan guarana interageren met bepaalde medicijnen, waaronder bloedverdunners, antidepressiva en medicijnen voor hart- en vaatziekten. Het is belangrijk om uw arts te raadplegen als u medicijnen gebruikt of bestaande gezondheidsproblemen hebt voordat u guarana-extract aan uw dieet toevoegt.
Bron: International Society of Sports Nutrition (ISSN) (2018). International society of sports nutrition position stand: caffeine and exercise performance. Journal of the International Society of Sports Nutrition, 15(1).
Veilig gebruik en tips
Voor een veilig gebruik van guarana-extract is het essentieel om rekening te houden met de eigen gezondheidstoestand en om het advies van een zorgverlener op te volgen. Begin met een lage dosis om te beoordelen hoe uw lichaam reageert, vooral als u gevoelig bent voor cafeïne. Combineer guarana-extract niet met andere bronnen van cafeïne om ongewenste effecten te vermijden. Zorg ervoor dat u het product bewaart volgens de instructies op het etiket om de kwaliteit en werkzaamheid te behouden.
Bron: Nawrot, P., Jordan, S., Eastwood, J., Rotstein, J., Hugenholtz, A., & Feeley, M. (2003). Effects of caffeine on human health. Food Additives & Contaminants, 20(1), 1-30.
Conclusie
Guarana-extract, afkomstig van de Paullinia Cupana plant, biedt verschillende gezondheidsvoordelen, waaronder verhoogde energie, verbeterde cognitieve functie, en mogelijk gewichtsverlies. Het extract, rijk aan cafeïne en andere bioactieve stoffen, wordt veel gebruikt in energiedrankjes en supplementen om fysieke prestaties te verbeteren en vermoeidheid tegen te gaan. Hoewel guarana-extract over het algemeen veilig is bij matig gebruik, kunnen er bijwerkingen optreden, vooral bij personen die gevoelig zijn voor cafeïne. Daarom is het belangrijk om voorzichtig te zijn met de dosering en om medisch advies in te winnen voordat u begint met het gebruik van guarana-extract, vooral voor risicogroepen zoals zwangere vrouwen en mensen met bestaande gezondheidsproblemen.
De effectiviteit en veiligheid van guarana zijn goed gedocumenteerd in wetenschappelijk onderzoek, maar zoals bij elk supplement, is het essentieel om de voordelen en potentiële risico’s zorgvuldig af te wegen. Door een verantwoorde benadering te volgen en medisch advies in te winnen, kunnen gebruikers de voordelen van guarana-extract maximaliseren terwijl ze het risico op bijwerkingen minimaliseren.
Bronnen en meer informatie
- Kennedy, D. O., Haskell, C. F., Wesnes, K. A., & Scholey, A. B. (2004). Improved cognitive performance in human volunteers following administration of guarana (Paullinia cupana) extract: comparison and interaction with Panax ginseng. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 79(3), 401-411. Link naar bron
- Glade, M. J. (2010). Caffeine—Not just a stimulant. Nutrition, 26(10), 932-938. Link naar bron
- Haskell, C. F., Kennedy, D. O., Wesnes, K. A., Milne, A. L., & Scholey, A. B. (2007). A double-blind, placebo-controlled, multi-dose evaluation of the acute behavioural effects of guaraná in humans. Journal of Psychopharmacology, 21(1), 65-70.
- Boozer, C. N., Nasser, J. A., Heymsfield, S. B., Wang, V., Chen, G., & Solomon, J. L. (2001). An herbal supplement containing Ma Huang-Guarana for weight loss: a randomized, double-blind trial. International Journal of Obesity & Related Metabolic Disorders, 25(3). Link naar bron
- Institute of Medicine (US) Committee on Military Nutrition Research (2001). Caffeine for the Sustainment of Mental Task Performance: Formulations for Military Operations. National Academies Press (US). Link naar bron
- International Society of Sports Nutrition (ISSN) (2018). International society of sports nutrition position stand: caffeine and exercise performance. Journal of the International Society of Sports Nutrition, 15(1).
- Nawrot, P., Jordan, S., Eastwood, J., Rotstein, J., Hugenholtz, A., & Feeley, M. (2003). Effects of caffeine on human health. Food Additives & Contaminants, 20(1), 1-30.
