Staphylococcus aureus: de vriend en vijand op onze huid

Staphylococcus aureus: de vriend en vijand op onze huid
Staphylococcus aureus: de vriend en vijand op onze huid

Staphylococcus aureus is een gram-positieve bacterie die tot de stafylokokkenfamilie behoort. Uniek aan deze bacterie is haar vermogen om toxines uit te scheiden, die een negatieve werking kunnen hebben op het menselijk lichaam.

Waar bevindt Staphylococcus aureus zich?

Interessant genoeg draagt 20 tot 30 procent van ons deze bacterie op onze huid en slijmvliezen, waaronder de neusholte.

De risico’s van Staphylococcus aureus

Maar wat gebeurt er als deze bacterie voorbij onze natuurlijke verdediging, zoals de huid, komt? Hier wordt de Staphylococcus aureus potentieel gevaarlijk. Ze kan een reeks aan infecties veroorzaken, variërend van huidinfecties tot meer ernstige aandoeningen zoals:

  • Urineweginfecties
  • Longontsteking
  • Infecties bij bestaande wonden, wat een bijzonder risico vormt na operaties

Staphylococcus aureus en dieren

Ook dieren kunnen getroffen worden door Staphylococcus aureus. De bacterie kan bijvoorbeeld uierontsteking bij koeien veroorzaken.

Staphylococcus aureus en voedselvergiftiging

Staphylococcus aureus kan ook voedselvergiftiging veroorzaken; de enterotoxinen die door sommige stammen worden aangemaakt zijn hiervoor verantwoordelijk.

Staphylococcus aureus Gram
Staphylococcus aureus onder een microscoop. By Y Tambe, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

De gevreesde MRSA

Sommige stammen van Staphylococcus aureus hebben weerstand ontwikkeld tegen het antibioticum methicilline. Deze methicilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) werd in Nederland tot voor kort voornamelijk in ziekenhuizen aangetroffen. Tegenwoordig zijn er ook MRSA-stammen buiten het ziekenhuis te vinden.

Staphylococcus aureus bij varkens

Recent onderzoek van het Centrum Infectieziektebestrijding en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit toont aan dat 40% van de varkens MRSA draagt.

Staphylococcus aureus en ziekenhuizen

Ziekenhuizen nemen extra voorzorgsmaatregelen bij de detectie van MRSA. Quarantaine is vaak de aanbevolen actie om de verspreiding van deze resistente bacterie te voorkomen. Ondanks deze inspanningen zijn er recentelijk gevallen van MRSA buiten het ziekenhuis gedetecteerd, wat nieuwe uitdagingen stelt aan de medische gemeenschap.

Antibioticaresistentie

Het ontstaan van antibioticaresistente stammen zoals MRSA onderstreept de noodzaak van zorgvuldig antibioticagebruik. Overmatig of oneigenlijk gebruik van antibiotica kan leiden tot de evolutie van resistente bacteriën, wat een serieuze bedreiging vormt voor de volksgezondheid.

Hoe kunnen we ons beschermen tegen Staphylococcus aureus?

Het is bijna onmogelijk om volledig te vermijden dat we in contact komen met Staphylococcus aureus, aangezien de bacterie zo wijdverspreid is. Echter, goede persoonlijke hygiëne, waaronder regelmatig handen wassen en schoon houden van de huid, kan het risico op infectie verminderen.

De toekomst van Staphylococcus aureus

Onderzoekers blijven Staphylococcus aureus en de problemen die het veroorzaakt bestuderen. Door een beter begrip van deze bacterie en hoe het onze gezondheid beïnvloedt, kunnen we betere methoden ontwikkelen om infecties te voorkomen en te behandelen.

Conclusie

Het is duidelijk dat Staphylococcus aureus zowel een deel van onze natuurlijke microbiota als een mogelijke bedreiging voor onze gezondheid is. Het begrijpen van deze bacterie, de infecties die het kan veroorzaken, en hoe we ons kunnen beschermen, is essentieel. Onderzoek blijft cruciaal in de strijd tegen resistente stammen zoals MRSA, en in onze voortdurende inspanningen om de gezondheid en het welzijn van de bevolking te waarborgen.

Bronnen:

  1. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. https://www.nvwa.nl/
  2. Staphylococcus aureus Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Staphylococcus_aureus