De asperge (Asparagus officinalis subsp. officinalis) is een plant waarvan de jonge scheuten geteeld worden als groente. Er bestaan witte asperges, groene asperges en paarse asperges. De witte zijn onder de grond gegroeid en uit het licht gehouden, de groene en paarse asperges hebben wel de zon gezien. In Noordwest-Europa zijn de witte asperges het meest gebruikelijk, in landen als Italië de groene asperges. De paarse asperge is een nicheproduct. Ook komt de asperge in het wild voor in duinstruweel en langs rivieren.
De eerste tekenen van aspergeconsumptie zijn gevonden in de piramide van Sakkara in Egypte, gebouwd rond 2750 v.Chr. Ook de Romeinen wisten de groente twee eeuwen voor Chr. al te waarderen. Na de val van het Romeinse Rijk is ook de aspergeteelt in Europa teloor gegaan. De kennis werd wel levend gehouden in de Levant. Nieuwe groenten, waaronder asperge, werden door de Arabieren in de middeleeuwen in het Spaanse Andalusië geïntroduceerd. In de 15e eeuw kwam de aspergeteelt vanuit Spanje (meegebracht door de Moren) via Frankrijk naar het Noorden. Sinds de 17e eeuw werd de asperge in Frankrijk en sommige andere West-Europese landen weer gekweekt.
In Nederland worden sinds de 19e eeuw op grotere schaal asperges geteeld. Het oudste nog bestaande gebied is dat rond Bergen op Zoom, maar sinds de Eerste Wereldoorlog is Noord-Limburg het belangrijkste productiegebied voor asperges. De veiling in Grubbenvorst is daarvan het centrum. De afgelopen decennia is het gewas ook in andere delen van het land (bijvoorbeeld Salland, Twente en Groningen) doorgedrongen. Een groot deel van de in Nederland gekweekte asperges wordt geëxporteerd naar Duitsland. In 2003 werd in Woerden een mes gevonden met de afbeelding van een asperge, reden waarom wordt aangenomen dat de asperge in Nederland al in de Romeinse tijd werd gegeten.
In België worden asperges gekweekt in de streek rond Mechelen en de streek rond Bornem/Puurs (Kalfort) en levert een beperkte oogst. Vooral Kalfort is hier zeer bekend om. Vandaar ook vieringen als ‘de aspergeworp’ eind augustus, en ‘aspuurge’ in het ‘Bos van Coolhem’ in Kalfort. De asperge groeit ook nu nog wild in sommige Europese streken, bijvoorbeeld in Polen.
Bereiding
Bij de bereiding van asperges is het van groot belang om ze voldoende te schillen. Dit kan gedaan worden met een speciaal aspergemesje of met een dunschiller voor groente. Een onvoldoende geschilde asperge is draderig. Ook is het belangrijk dat asperges niet uitdrogen. Bij aanschaf moet hierop gelet worden; thuis kan de asperge enkele dagen bewaard worden door ze in een afgesloten plastic zak en/of overdekt met een natte handdoek in de koelkast te leggen. Wil men asperges langer bewaren, dan kunnen ze geschild en ongekookt ingevroren worden. Als ze uit de vriezer worden gehaald, dienen ze niet ontdooid te worden, maar ingevroren aan de kook te worden gebracht.
Asperges worden, afhankelijk van de dikte, in 8-10 minuten gaargekookt. Het beste gaat dit in een speciale aspergepan, waarin de asperges staande gekookt worden zodat de koppen niet onder water komen, maar een gewone kookpan (met voldoende water zodat de asperges net onder water liggen) werkt ook goed. Men gebruikt een aspergeschep om deze te laten uitlekken. Een traditionele wijze van serveren is met ham en een gekookt ei en gesmolten roomboter. Er kan het beste witte wijn, bijvoorbeeld Elzasser (Pinot blanc), bij gedronken worden.
Stap 1: Was de asperge in water
Stap 2: Pak een schilmesje
Stap 3: Snijd het houtachtige gedeelte aan de onderkant van de asperge eraf
Stap 4: Schil de asperge van de kop af naar beneden
Stap 5: Snijd de draden aan de onderkant van de asperge eraf
Kooktijd | |
Rauw eten | mogelijk |
Frituren | 5 minuten |
Grillen | 5 minuten |
Koken | 15 minuten |
Stomen | 20 minuten |
Stoven | 15 minuten |
Wokken | 5 minuten |
Houdbaarheid & portie | |
Houdbaarheid | 2 dagen |
Portie kleine eter | 250 gram |
Portie grote eter | 300 gram |
Voedingswaarden | |
Energie (kJ) | 75 |
Energie (kcal) | 18 |
Eiwit totaal (g) | 1 |
Koolhydraten totaal (g) | 3 |
Vet totaal (g) | 0 |
Voedingsvezel totaal (g) | 0.9 |
Water (g) | 94 |
De voedingswaarden zijn per 100 gram weergegeven
Bronnen